Lagere overdrachtsbelasting rem op wooncoöperatie?

21 september 2020

De overdrachtsbelasting voor starters gaat omlaag en voor beleggers omhoog, stelt de minister voor. Op die manier hebben starters meer kans om een woning te kopen. Helaas heeft het wetsvoorstel tot wijziging van de overdrachtsbelasting één groot nadeel. Bewoners die een wooncoöperatie oprichten gaan met de huidige omschrijving juist meer betalen. Dat zou een extra belemmering zijn voor deze nieuwe woonvorm en is strijdig met de bedoeling van het voorstel.

Veel starters hebben het al een keer meegemaakt. Je wilt een een appartement kopen maar een belegger is je voor. Deze koopt de woning niet om er in te wonen, maar om er aan te verdienen door dure verhuur.  In 2019 nam  de Tweede Kamer daarom een motie aan om de overdrachtsbelasting voor beleggers te verhogen en voor starters te verlagen. Deze belasting betaal je bij aankoop van een huis van een ander, het geldt niet bij nieuwbouw.

De overdrachtsbelasting voor woningen is in 2011 tijdelijk verlaagd naar 2 procent. Voor bedrijfsruimten is de belasting 6 procent gebleven. In een nieuw wetsvoorstel stelt de regering nu voor om de overdrachtsbelasting voor starters die voor het eerst een woning kopen te verlagen naar 0% en voor beleggers te verhogen naar 8 procent. Het voorstel wil voorkomen dat beleggers starters steeds “te vlug af zijn” bij het kopen van een huis. Daarom moeten huiseigenaren die al twee of meer woningen bezitten in het voorstel 8% betalen.

Wooncoöperaties zijn initiatieven van bewoners die hun woningen in zelforganisatie zelf kopen en beheren. In de woningwet is sinds 2015 opgenomen dat bewoners, mits ze met de woningcorporatie overeenstemming bereiken hun woning kunnen overnemen. Een vereniging koopt dan een woningcomplex en verhuurt dat weer aan de leden. Voorbeelden van deze vorm zijn de wooncoöperatie de Roggeveenstaat in Den Haag en Wooncoöperatie Overhoop in Utrecht. Verschillende initiatieven zijn nu bezig met de aankoop van hun complex.

De overdrachtsbelasting zou ook voor dit soort initiatieven van 2% (oude tarief voor woningen) naar 8 procent stijgen. Een forse kostenverhoging. Dat zou het voor bewoners moeilijker maken om een wooncoöperatie te starten. Omdat het wetsvoorstel niet voorziet in een onderscheid tussen beleggers en wooncoöperaties werpt het een belemmering op.

Amsterdam en andere steden kennen ook nieuwbouw-initiatieven, zoals Wooncoöperatie de Warren en Wooncoöperatie Ecodorp Boekel. Voor deze projecten heeft het wetsvoorstel geen gevolgen omdat over grond en de aanneemsom wel BTW betaald moet worden maar er geen sprake is van overdrachtsbelasting.

Als onderdeel van het belastingplan 2021 komt het wetsvoorstel binnenkort in de Tweede Kamer. Het is te hopen dat wooncoöperaties alsnog ontzien worden. Het voorstel wil immers beleggers extra belasten om zo starters meer een kans te geven. Zoals het nu is opgeschreven staat het startende wooncoöperatie-bewoners in de weg. Het lijkt erop dat de tekst aanpassing behoeft om de wooncoöperatie te ontzien.

Wooncoöperatie – de regie in eigen hand

Artikel delen:

!WOON